صدر التواریخ (کتاب)صدرالتواریخ کتابی است به زبان فارسی درباره شرح حال صدراعظم‌های شاهان قاجار از حاج ابراهیم خان کلانتر تا میرزا علی اصغر خان امین السلطان نوشته محمدحسن خان اعتمادالسلطنه است. ۱ - سال نگارشاین کتاب در ماه شعبان سال ۱۳۰۹ ق. نگاشته شده است. ۲ - ساختار کتابکتاب مشتمل بر مقدمه‌ای درباره کتاب و مولف آن به قلم محقق، دیباچه مولف و شرح حال ۱۱ تن است. ۳ - گزارش محتوااین کتاب شرح حال یازده نفر از صدراعظم‌های دودمان قاجار است که مولف برای میرزا علی اصغر خان امین السلطان تدوین و تالیف نموده است. برخی گفته‌اند که این اثر از تالیفات میرزا محمدحسین فروغی با دستیاری غلامحسین خان ادیب الملک است؛ چنانکه در حاشیه صفحه یکی از نسخه‌های خطی آن محمدعلی فروغی طی یادداشتی این اثر را از پدر خود دانسته است؛ اما مصحح نسخه حاضر در برنامه انتساب آن را به خود اعتمادالسلطنه صحیح تر می‌داند. اسامی وزرایی که شرح حال ایشان در این کتاب آمده بدین شرح است: حاج ابراهیم شیرازی، میرزا شفیع مازندرانی، حاج محمدحسین صدر اصفهانی، میرزا ابوالقاسم قائم مقام، حاج میرزا آقاسی، میرزا تقی خان امیرکبیر ، میرزا آقاخان نوری ، میرزا محمدخان سپهسالار اعظم، میرزا حسین خان مشیرالدوله، میرزا یوسف مستوفی الممالک، میرزا علی اصغر خان امین السلطان. ۴ - وضعیت کتابکتاب مشتمل بر پاورقی‌هایی مفصل به قلم محقق، آقای محمد مشیری و فهرست‌های ذیل می‌باشد: نام کسان، نام‌ها و اصطلاحات مربوط به فرق و ادیان و قبایل و نسبت‌ها و غیره، نام جای‌ها، نام کتاب‌ها، تصاویر و فهرست نام تالیفات اعتمادالسلطنه. [۱]
نقد و نظری بر شخصیت و آثار محمدحسن اعتمادالسلطنه، ططری، علی، اطلاع رسانی و کتاب داری، پیام بهارستان، تیر ۱۳۸۴، ش ۴۹، ص۶- ۱۳.
[۲]
دائرة المعارف بزرگ اسلامی، آل داود، سیدعلی، ج۹، ص۳۵۸- ۳۶۳.
۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار تاریخ اسلامی ایران، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب تاریخ ایران
|